بررسی تأثیر کسری بودجه و مالیات تورمی بر اجزای طرف تقاضا در اقتصاد ایران

نویسندگان

مهدی حاج امینی

دکتری اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد محمدطاهر احمدی شادمهری

دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد محمدعلی فلاحی

استاد گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد علی اکبر ناجی میدانی

دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

دولت ایران در اغلب سال‏های دوره 1358-1389 با کسری بودجه مواجه بوده که عمدتاً از طریق خلق پول تأمین مالی شده است. از لحاظ نظری، تردیدهای بسیاری در مورد آثار حقیقی کسری بودجه و مالیات تورمی وجود دارد؛ به طوری که هر دو نتیجه کاهش و افزایش در مصرف، سرمایه‏گذاری، خالص صادرات و کل مخارج تأیید شده‏اند. در این مقاله، با استفاده از مدل خودبازگشت برداری ساختاری همگرا، تأثیرپذیری طرف تقاضای اقتصاد ایران از تأمین مالی تورمی در این دوره، بررسی می‏شود.       کسری بودجه، اختلاف «کسری بودجه عملیاتی» از «مازاد تراز سرمایه‏ای» است. بر این اساس، نتایج نشان می‏دهد که «کسری بودجه عملیاتی» و «مازاد تراز سرمایه‏ای» در کوتاه‏مدت بر مصرف، سرمایه‏گذاری و خالص واردات، تأثیر مثبت می‏گذارند. بنابراین، تغییرات اجزای طرف تقاضا الزاماً با کاهش یا افزایش کسری بودجه هم‏جهت نیست؛ بلکه منبع تغییر در کسری بودجه، تعیین‏کننده آثار آن است. کاهش کسری بودجه از طریق تکانه مازاد تراز سرمایه، آثاری شبیه سیاست افزایش کسری بودجه عملیاتی دارد. به علاوه، نتایج نشان می‏دهد که کسری بودجه عملیاتی در بلندمدت، تأثیری بر اجزای تقاضا ندارند.       مکمل بودن مالیات تورمی و سرکوب مالی در کوتاه‏مدت و بلندمدت تأیید می‏شود. همچنین شواهد نشان می‏دهد که افزایش «کسری بودجه عملیاتی» و افزایش «مازاد تراز سرمایه‏ای» موجب افزایش مالیات تورمی و سرکوب مالی می‏شوند. علاوه بر این، مشخص می‏شود که اگرچه کسری بودجه در بلندمدت بر تقاضا تأثیر ندارد؛ اما دو پیامد آن- مالیات تورمی و سرکوب مالی- در کوتاه‏مدت و بلندمدت در جهت مخالفِ یکدیگر مصرف، سرمایه‏گذاری، خالص واردات و مخارج کل را تحت تأثیر قرار می‏دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تأثیر اقتصاد پنهان بر مالیات تورمی در ایران

اثرپذیری سیاست های مالی و پولی از متغیرهای ساختاری، دارای اثرات جانبی فراوانی است که بررسی آن ها دارای اهمیت می باشد. همان طور که می دانیم، منبع اصلی درآمدهای دولت، درآمد ناشی از مالیات است، اما در کشورهای در حال توسعه به دلیل موانع مالیاتی موجود، کسری بودجه عمدتاً از طریق استقراض از بانک مرکزی تأمین مالی شده و منجر به ایجاد مالیات تورمی می گردد. در این بین «اقتصاد پنهان»، مقوله ایست که اثر قابل...

15 صفحه اول

بررسی تأثیر کسری بودجه بر پس‌انداز در اقتصاد ایران «آزمون برابری ریکاردویی»

در نظریه‌های اقتصادی کارکردهای ارشادی، تثبیتی و تخصیصی دولت برای تأثیر بر متغیرهای اقتصادی هدف و رساندن آنها به سطوح مطلوب، اغلب با اعمال تغییراتی در بودجه تحقق می‏یابد. این واقعیتها، مطالعه نقش غیرقابل‏اجتناب و غیرقابل‏انکار دولت در اقتصاد، به‏ویژه از طریق مهم‌ترین اثر آن یعنی «بودجه» و تأثیرات آن بر سایر متغیرهای مهم اقتصادی را ضروری می‌کند. از سوی دیگر اثر فعالیتهای اقتصادی مردم (خانوارها...

متن کامل

بررسی نقش مالیات در توضیح نوسانات کسری بودجه

کارایی سیاستهای مالی در گرو تناسب و ترکیب ابزارهای مالی یعنی درآمدها و مخارج دولتی و نیز انعطاف پذیری و تأثیرگذاری آنها بر اهداف اقتصادی است. در اقتصاد ایران، عواملی مانند وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی و انعطاف ناپذیری مخارج دولت، باعث ناکارآمدی سیاست های مالی شده است که این موضوع به نوبه خود نقش درآمدهای مالیاتی را در کاهش کسری بودجه دولتی و نوسانات آن کم رنگ کرده است. در این مطالعه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های رشد و توسعه پایدار

جلد ۱۶، شماره ۴، صفحات ۵۷-۸۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023